Inleiding
(bedragen x € 1.000) | |||
Omschrijving heffing | Primaire begroting 2023 | Begroting 2023 na wijzigingen | Begroting 2024 |
---|---|---|---|
Rioolheffing | 7.051 | 7.051 | 7.703 |
Leges titel 1 | 783 | 783 | 1.002 |
Leges titel 2 | 1.428 | 1.428 | 1.556 |
Leges titel 3 | 39 | 39 | 43 |
Onroerendezaakbelastingen | 13.559 | 14.364 | 15.647 |
Forensenbelasting/ toeristenbelasting | 1.687 | 2.085 | 2.629 |
Afvalstoffenheffing | 6.282 | 6.481 | 6.919 |
Begraafplaatsen | 1.069 | 1.188 | 1.294 |
Marktgelden | 60 | 60 | 65 |
Hondenbelasting | 404 | 404 | 440 |
Totaal | 32.362 | 33.883 | 37.298 |
De Belastingsamenwerking gemeenten en hoogheemraadschap Utrecht (BghU) verzorgt de aanslagoplegging en inning van de heffingen voor de gemeente, met uitzondering van de leges die vallen onder titel 1 van de Legesverordening (bijvoorbeeld reisdocumenten, rijbewijzen en huwelijken). In deze paragraaf zijn de voorlopige tarieven 2024 opgenomen.
De definitieve tarieven worden via de verordeningen aan de gemeenteraad voorgelegd.
Belastingen
De gemeente heft de volgende belastingen: Onroerende zaakbelasting, hondenbelasting, toeristenbelasting en forensenbelasting. Het kenmerk van een belasting is dat een gemeente volledige vrijheid heeft in de keuze waarop de middelen ingezet kunnen worden.
Voor de belastingen, hanteert de gemeente de geharmoniseerde consumenten prijsindex (HICP) die bij de Kadernota voor 2024 is vastgesteld op 8,93%.
Onroerendezaakbelasting (OZB) / waarde onroerende zaak (WOZ) ontwikkeling
Voor de onroerendezaakbelasting worden jaarlijks alle onroerende zaken binnen de gemeente gewaardeerd. De BghU voert deze jaarlijkse waardering uit. Door marktontwikkelingen kan deze waarde fluctueren. Het is staand beleid deze fluctuatie, bij ieder nieuw WOZ-tijdvak, te corrigeren in het OZB-tarief. Een stijging van de totale waarde van het onroerend goed leidt normaliter tot een daling van het tarief, een daling tot een verhoging van het tarief.
Op 1 januari 2024 begint een nieuw WOZ-tijdvak met waardepeildatum 1 januari 2023. Deze is gebaseerd op de marktontwikkeling tussen 1 januari 2022 en 1 januari 2023.
Voor het WOZ-tijdvak 2024 met waardepeildatum 1 januari 2023 houdt de gemeente rekening met een gemiddelde waardestijging van 3% voor woningen. Voor niet-woningen houdt de gemeente rekening met een gemiddelde waardestijging van 2%. Deze percentages komen uit de Meicirculaire 2023 en geven de landelijke trend weer. De cijfers zijn dus niet specifiek voor onze gemeente. Op basis van bovenstaande gemiddelde stijging van de waarde van woningen/niet woningen enerzijds en de HICP stijging anderzijds, houdt de gemeente voor 2024 voorlopig rekening met de in onderstaande tabel genoemde tarieven.
Opbrengst Onroerendezaakbelasting | Tarief 2023 | Tarief 2024 (voorlopig) |
---|---|---|
Woning | ||
- Eigenaar | 0,0975% | 0,1046% |
Niet-woning | ||
- Eigenaar | 0,3065% | 0,3224% |
- Gebruiker | 0,1740% | 0,1826% |
In december 2023 ontvangt de gemeente van BghU de definitieve waardeontwikkeling van het onroerend goed voor onze gemeente. Op basis van deze waardeontwikkeling berekent de gemeente de definitieve tarieven voor 2024.
Hondenbelasting
In dit tarief is rekening gehouden met een indexering op basis van de HICP met 8,93%. Voor 2024 leidt dit tot de onderstaande tarieven.
Hondenbelasting | |||
---|---|---|---|
Omschrijving | Tarief 2023 | Tarief 2024 | Afwijking in % |
1e hond | € 98,56 | € 107,36 | 8,93% |
2e hond | € 162,97 | € 177,52 | 8,93% |
Elke volgende hond | € 219,99 | € 239,64 | 8,93% |
BghU controleert jaarlijks 20% van het totale woningenbestand op het bezit van honden. Dit betekent dat iedere woning van onze gemeente eens in de vijf jaar wordt gecontroleerd op de aanwezigheid van één of meerdere honden.
Forensen- / Toeristenbelasting
De gemeente indexeert de tarieven met de HICP index. Voor de begroting 2024 bedraagt deze 8,93% en dit leidt voor 2024 tot de onderstaande tarieven:
Forensen/ Toeristenbelasting | |||
---|---|---|---|
Omschrijving | Tarief 2023 | Tarief 2024 | Afwijking in % |
Tarief forensenbelasting per object | € 419,00 | € 456,42 | 8,93% |
Tarief toeristenbelasting mobiele kampeeronderkomens en stacaravans per persoon per overnachting | € 1,50 | € 1,63 | 8,93% |
Tarief toeristenbelasting overige verblijfsaccommodaties per persoon per overnachting | € 2,60 | € 2,83 | 8,93% |
Voor de begroting 2024 houdt de gemeente rekening met een lager aantal forensen dan in eerdere jaren vanwege de effecten van de herinrichting van een tweetal vakantieparken. Voor de toeristenbelasting houdt de gemeente rekening met een toename van het aantal overnachtingen. De gemeente baseert zich daarbij op de opgave van BghU (basis definitieve aanslagen toeristenbelasting 2022) die uitgaat van 930.000 overnachtingen voor 2024. Het toegenomen aantal overnachtingen (in 2023 gingen we uit van 717.000 overnachtingen) lijkt structureel te zijn en ligt in lijn met de zichtbare landelijke trend. Recreatieve activiteiten blijven echter conjunctuur- en weersgevoelig en er bestaat dus altijd een risico dat het aantal overnachtingen in de toekomst weer zal afnemen. Voor de begroting 2024 leiden de lichte daling van het aantal forensen en de stijging van het aantal overnachtingen in het kader van de toeristenbelasting tot extra inkomsten van afgerond € 358.000.
(Bestemmings)heffingen en rechten
In deze begroting onderscheidt de gemeente de volgende (bestemmings) heffingen en rechten: (Bestemming)heffingen; bedrijveninvesteringszone (BIZ), afvalstoffenheffing, rioolheffing.
Rechten: marktgelden, begraafrechten en leges.
Voor de (bestemmings)heffingen en rechten hanteert de gemeente in beginsel het uitgangspunt van 100% kostendekkende tarieven. Dit is de maximale benutting van de wettelijke mogelijkheden. Deze opbrengsten zijn bedoeld als dekking (of gedeeltelijke dekking) van de specifieke lasten verband houdend met de collectieve voorzieningen en individuele diensten.
Overige belastingen - Bedrijveninvesteringszone (BIZ)
In de winkelcentra van Doorn, Driebergen en Leersum zijn BedrijvenInvesteringsZones. De BghU heft deze (bestemmings)heffing volgens de verordeningen) en de gemeente keert deze uit aan de BIZ-verenigingen.
Afvalstoffenheffing / Reinigingsrechten
De stijging van het tarief wordt grotendeels veroorzaakt door indexatie. Het indexatiepercentage van 8,93% wordt verlaagt met een korting van 2,42%. Dit leidt tot een totale tariefstijging van het tarief met 6,51%. De korting is het gevolg van tariefsegalisatie vanuit de voorziening.
In de nota reserves en voorzieningen van de gemeente is opgenomen dat de maximale omvang van de voorziening 10% van de geraamde baten mag zijn. De voorziening tariefegalisatie afval bedraagt per 01-01-2023 ruim € 1.961.000. De toegestane maximale stand van de voorziening tariefegalisatie afval inclusief begrote onttrekkingen bedraagt ruim € 788.000. Hiermee komt het overschot in de voorziening tariefegalisatie afval uit op ruim € 1.173.000. Dit overschot wordt gefaseerd in vier jaar in mindering gebracht op de afvalstoffenheffing. In 2024 bedraagt de onttrekking € 450.000. Om tariefschommeling te voorkomen loopt dit jaarlijks met € 100.000 af tot € 150.000 in 2027. Bij de begroting 2025 vindt er een nieuwe beoordeling plaats van de voorziening tariefegalisatie afval.
Overzicht kostendekkendheid afvalstoffenheffing & reinigingsrechten | (bedragen x €1.000) | |
Lasten | 2023 | 2024 |
---|---|---|
Taakveld afval (inclusief directe loonkosten en rente) | 5.144 | 5.320 |
Taakveld belastingen BghU | 120 | 154 |
Taakveld overhead | 713 | 915 |
Taakveld huisvesting gemeentewerf | 345 | 375 |
Taakveld minimabeleid-lokaal (kwijtschelding) | 235 | 256 |
Compensabele btw | 753 | 753 |
Totaal lasten | 7.310 | 7.773 |
Baten | ||
Baten afvalstoffenheffing & reinigingsrechten | 6.481 | 6.919 |
Overige baten | 829 | 854 |
Totaal baten | 7.310 | 7.773 |
Percentage kostendekkendheid | 100% | 100% |
Tarieven afvalstoffenheffing | |||
---|---|---|---|
Omschrijving | Tarief 2023 | Tarief 2024 | Afwijking in % |
Per perceel | € 253,22 | € 269,70 | 6,51% |
Bij meerpersoonshuishoudens | € 316,56 | € 337,16 | 6,51% |
Bedrijven (excl. btw) | € 316,56 | € 337,16 | 6,51% |
Rioolrechten
Indexatie van 8,93% en de toevoeging aan spaarvoorziening van 3% leidt tot een totale stijging van 11,93%.
Overzicht kostendekkendheid rioolrechten | (bedragen x €1.000) | |
---|---|---|
Lasten | 2023 | 2024 |
Taakveld riool (inclusief directe loonkosten en rente) | 5.710 | 6.459 |
Taakveld belastingen BghU | 85 | 172 |
Taakveld overhead | 936 | 1.036 |
Taakveld huisvesting gemeentewerf | 323 | 351 |
Taakveld minimabeleid-lokaal (kwijtschelding) | 225 | 245 |
Compensabele btw | 850 | 850 |
Totaal lasten | 8.129 | 9.113 |
Baten | ||
Baten rioolrecht | 7.051 | 7.703 |
Overige baten | 1.078 | 1.410 |
Totaal baten | 8.129 | 9.113 |
Percentage kostendekkendheid | 100% | 100% |
Tarieven rioolrecht | |||
---|---|---|---|
Omschrijving | Tarief 2023 | Tarief 2024 | Afwijking in % |
Per perceel | € 256,44 | € 287,03 | 11,93% |
Bij meerpersoonshuishoudens | € 320,71 | € 358,98 | 11,93% |
Marktgelden
Overzicht kostendekkendheid marktgelden | (bedragen x €1.000) | |
---|---|---|
Lasten | 2023 | 2024 |
Taakveld weekmarkt (inclusief directe loonkosten) | 68 | 74 |
Taakveld overhead | 38 | 40 |
Taakveld bghu | 1 | 1 |
Totaal lasten | 107 | 115 |
Baten | ||
Marktgelden | 60 | 65 |
Overige baten | 10 | 11 |
Totaal baten | 70 | 76 |
Percentage kostendekkendheid | 65% | 66% |
Begraafrechten
Overzicht kostendekkendheid begraafrechten | (bedragen x €1.000) | |
---|---|---|
Lasten | 2023 | 2024 |
Taakveld begraafplaatsen (inclusief directe loonkosten) | 860 | 1.000 |
Taakveld overhead | 337 | 408 |
Taakveld belastingen bghu | 6 | 12 |
Totaal lasten | 1.203 | 1.420 |
Baten | ||
Baten begrafenisrechten | 1.069 | 1.294 |
Overige baten | 1 | 2 |
Totaal baten | 1.070 | 1.296 |
Percentage kostendekkendheid | 89% | 91% |
Leges
(bedragen x €1.000) | |||
Kostendekkendheid leges totaal | Lasten | Baten | Afwijking in % |
I | 1.094 | 1.002 | 92% |
II | 1.557 | 1.556 | 100% |
III | 557 | 43 | 8% |
Totaal | 3.208 | 2.601 |
Overzicht kostendekkendheid Titel 1 algemene dienstverlening | (bedragen x €1.000) | |
Lasten | 2023 | 2024 |
---|---|---|
Taakvelden Titel 1 (inclusief directe loonkosten en rente) | 606 | 703 |
Taakveld overhead | 391 | 391 |
Totaal lasten | 997 | 1.094 |
Baten | ||
Baten leges titel 1 | 783 | 1.002 |
Totaal baten | 783 | 1.002 |
Percentage kostendekkendheid | 79% | 92% |
Titel 1 kent een aantal producten waarvan de leges van rijkswege worden vastgesteld of gemaximeerd. Daarnaast zijn er producten/diensten waarbij er wel ruimte is voor eigen tariefbepaling. De afweging is daarbij tarieven realistisch te houden en tegelijk te streven naar maximale kostendekkendheid.
Overzicht kostendekkendheid Titel 2 dienstverlening die valt onder de fysieke leefomgeving /omgevingsvergunning | (bedragen x €1.000) | |
Lasten | 2023 | 2024 |
---|---|---|
Taakvelden Titel 2 (inclusief directe loonkosten en rente) | 791 | 896 |
Taakveld overhead | 627 | 651 |
Taakveld belastingen bghu | 10 | 10 |
Totaal lasten | 1.428 | 1.557 |
Baten | ||
Baten leges titel 2 | 1.428 | 1.556 |
Totaal baten | 1.428 | 1.556 |
Percentage kostendekkendheid | 100% | 100% |
Overzicht kostendekkendheid Titel 3 dienstverlening die valt onder de Europese Dienstrichtlijnen | (bedragen x €1.000) | |
Lasten | 2023 | 2024 |
---|---|---|
Taakvelden Titel 3 (inclusief directe loonkosten en rente) | 210 | 343 |
Taakveld overhead | 218 | 214 |
Totaal lasten | 428 | 557 |
Baten | ||
Baten leges titel 3 | 39 | 43 |
Totaal baten | 39 | 43 |
Percentage kostendekkendheid | 9% | 8% |
Kwijtscheldingsbeleid
De BghU voert het kwijtscheldingsbeleid uit. Er bestaat uitsluitend een mogelijkheid voor volledige kwijtschelding. Gedeeltelijke kwijtschelding is niet mogelijk. Inwoners met een inkomen tot 100% van het voor hen geldende minimuminkomen komen in aanmerking voor kwijtschelding.
De inkomenstoets wordt in beginsel uitgevoerd op basis van de informatie die via het inlichtingenbureau beschikbaar is. Indien deze informatie ontoereikend is, vraagt BghU aanvullende informatie op.
Kwijtschelding kan worden verleend voor afvalstoffenheffing, rioolheffing en hondenbelasting voor het houden van een eerste en tweede hond.
De betalingscapaciteit van een belastingplichtige wordt bepaald aan de hand van het netto besteedbare inkomen, afgezet tegen het normbedrag voor de algemene kosten van het bestaan. In de begroting 2024 houdt de gemeente voor het totale kwijtscheldingsbeleid rekening met een bedrag van € 510.000.
Ontwikkeling lokale lastendruk
Ontwikkeling lokale lastendruk op basis van € 300.000 | |||
---|---|---|---|
Lastendruk | 2023 | 2024 | Afwijking in % |
OZB | € 292,50 | € 313,80 | 7,28% |
Afvalstoffenheffing | € 316,56 | € 337,16 | 6,51% |
Rioolheffing | € 320,71 | € 358,98 | 11,93% |
Totaal: | |||
Eigenaren | € 292,50 | € 313,80 | 7,28% |
Gebruiker | € 637,27 | € 696,14 | 9,24% |
Eigenaren en gebruiker | € 929,77 | € 1.009,94 | 8,62% |
Ontwikkeling lokale lastendruk op basis van € 500.000 | |||
---|---|---|---|
Lastendruk | 2023 | 2024 | Afwijking in % |
OZB | € 487,50 | € 523,00 | 7,28% |
Afvalstoffenheffing | € 316,56 | € 337,16 | 6,51% |
Rioolheffing | € 320,71 | € 358,98 | 11,93% |
Totaal: | |||
Eigenaren | € 487,50 | € 523,00 | 7,28% |
Gebruiker | € 637,27 | € 696,14 | 9,24% |
Eigenaren en gebruiker | € 1.124,77 | € 1.219,14 | 8,39% |
Ontwikkeling lokale lastendruk op basis van € 750.000 | |||
---|---|---|---|
Lastendruk | 2023 | 2024 | Afwijking in % |
OZB | € 731,25 | € 784,50 | 7,28% |
Afvalstoffenheffing | € 316,56 | € 337,16 | 6,51% |
Rioolheffing | € 320,71 | € 358,98 | 11,93% |
Totaal: | |||
Eigenaren | € 731,25 | € 784,50 | 7,28% |
Gebruiker | € 637,27 | € 696,14 | 9,24% |
Eigenaren en gebruiker | € 1.368,52 | € 1.480,64 | 8,19% |
Plaats ranglijst Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO)
Op basis van het rapport Atlas van de Lokale Lasten 2023 van COELO, het kennisinstituut op het gebied van lokale en regionale lasten, wordt jaarlijks een ranglijst gepresenteerd met de lokale lastendruk per gemeente. Het woonlastenoverzicht in het rapport kent 354 (deel)gemeenten. Plaats 1 staat voor de laagste lasten, plaats 374 voor de hoogste lasten. Gemeente Utrechtse Heuvelrug staat op plaats 336 voor meerpersoonshuishoudens met een eigen woning en op plaats 339 voor meerpersoonshuishoudens met een huurwoning. In vergelijking, in het rapport Atlas van de Lokale Lasten 2022 stond de gemeente op plaats 338 voor meerpersoonshuishoudens met een eigen woning en op plaats 341 voor meerpersoonshuishoudens met een huurwoning.